คำพูดแบบไหนที่พ่อแม่ ไม่ควรพูดกับลูก

การใช้คำพูดกับลูกเป็นสิ่งสำคัญอีกหนึ่งเรื่องที่พ่อแม่ผู้ปกครองควรใส่ใจ วันนี้เราจะพามาดูถึงคำพูดแบบไหนที่เราไม่ควรใช้พูดกับลูก มีอะไรบ้างเราไปดูกัน

1.พูดเชิงบังคับเคี่ยวเข็ญ เช่น ทำไมไม่รับผิ ดชอบอะไรเลยต้องพย าย ามให้มากกว่านี้สิ

เทอมนี้เกรดต้องดีกว่านี้นะ การใช้คำพูดเชิงบังคับเคี่ยวเข็ญ ส่งผลคล้ายกับการพูด เปรียบเทียบนั่นคือ ทำให้เ ด็ กรู้สึกไม่มีคุณค่าไม่กล้าแสดงออ ก ทำให้เ ด็ กรู้สึกเ ค รี ย ด และกดดันตัวเอง จนทำให้กล า ยเป็นคน มองโลกในแง่ร้า ย ไม่ไว้ใจผู้อื่น หรือมุ่งสู่ความสำเร็จเพียงอ ย่ างเดียว โดยไม่สนใจคนรอบข้าง

และยังทำให้ความสัมพันธ์ ในครอบครัวไม่ราบรื่น เ พ ร า ะเ ด็ กอาจแสดง ความก้าวร้าวรุนแ ร งต่อต้านผู้ปกครอง และพย าย ามทำตัวเองให้อยู่ด้านตรงข้ามกับคุณพ่อคุณแม่ แนะนำว่าลองเปลี่ยนจากการบังคับ มาเป็นให้กำลังใจลูกแทนจะดีกว่า เ พ ร า ะการให้กำลังใจ เป็นการแสดงออ กถึงความรัก และความห่วงใย เ ด็ กเอง ก็จะรับรู้ได้ถึงความหวังดีที่พ่อแม่มีให้ ซึ่งจะช่วยให้เ ด็ กมีความมุ่งมั่น และมั่นใจที่จะทำสิ่งต่างๆมากขึ้น และยังเป็นการเสริมสร้าง ความสัมพันธ์ในครอบครัวให้ดีขึ้นด้วย

2.คำพูดขู่เช่นเดี๋ยวจะเอาไปทิ้งเดี๋ยวไม่รักนะอ ย่ าทำแบบนี้เดี๋ยวตำรวจมาจับหรือผีมาหลอ ก

การขู่ที่มีเงื่อนไขของการไม่ได้รับความรัก หรือ การถูกทิ้ง จะทำให้เ ด็ กไม่มั่นใจในตัวเอง เ พ ร า ะไม่แน่ใจว่าเป็นที่รักของครอบครัวหรือไม่ และทำให้เ ด็ กเกิดความหวาดระแวง กล า ยเป็นคนขี้กลัว นอ กจากนี้ยังเป็นการสร้างความเข้าใจผิ ด ให้กับเ ด็ กอีกด้วยว่า การได้มาซึ่งความรัก จะต้องมีเงื่อนไขเข้ามาเกี่ยวข้อง ซึ่งอาจนำไปสู่การสูญเ สี ย

ความนับถือในตัวเองและผู้อื่นได้ การพูดขู่เ ด็ ก โดยไม่มีเหตุผล จะทำให้เ ด็ กรู้สึกหวาดกลัว กับสิ่งต่างๆรอบตัว และทำให้เ ด็ กไม่สามารถ ใช้ความคิดและเหตุผล ในการไตร่ตรองสิ่งต่างๆได้อ ย่ างถูกต้อง ทำให้เกิดความเปราะบาง ทางด้านจิตใจ และเมื่อเ ด็ กเผชิญปัญหา เ ด็ กก็จะกลัวและไม่สามารถ

หาทางแก้ปัญหาได้ด้วยตัวเอง ดังนั้นคุณพ่อคุณแม่ ควรพูดกับลูก ด้วยเหตุผลที่สมจริง หรือสอนในสิ่งที่เขาทำได้ และควรทำ ที่สำคัญควรชื่นชมและแสดงความภาคภูมิใจ เมื่อลูกๆสามารถ ปฏิบัติตัวได้อ ย่ างถูกต้อง

3.ตวาดหรือพูดด้วยอารมณ์เมื่อโ ม โ หหรือข า ดสติ

การพูดโดยใช้อารมณ์ เวลาที่โ ม โ ห หรือข า ดสติ อาจทำให้เ ด็ กจดจำ และนำไปลอ กเลียนแบบได้ เ พ ร า ะเ ด็ กจะซึมซับ และคิดว่าการพูดไม่ดี เป็นสิ่งที่ทำได้ ดังนั้นเวลาที่คุณพ่อคุณแม่ โ ม โ หหรืออารมณ์ไม่ดี ซึ่งเป็นเรื่องธรรมดาที่เกิดขึ้นได้ ให้ลองหลับต าห า ยใจเข้าลึกๆ ห า ยใจออ กย าวๆ

พย าย ามทำจิตใจให้สงบและตั้งสติก่อน แล้วค่อยพูดกับลูก พย าย า มพูดคุย หรืออธิบายด้วยเหตุผล หากเป็นเรื่องที่ต้องการให้เ ด็ กเข้าใจแต่ถ้าไม่ไหวจริงๆ ก็เอาตัวเองออ กไป จากสถานการณ์ตรงนั้นก่อน ค่อยๆใช้เวลาปรับอารมณ์ เมื่อคิดว่าตัวเองพร้อมก็ค่อยกลับมาพูดกับลูก

4.คำสั่งห้ า มต่างๆเช่นไม่ อ ย่ า หยุด

การพูดห้ า มเ ด็ กบ่อยๆ จะทำให้เ ด็ กข า ดความมั่นใจ ที่จะทำสิ่งต่างๆด้วยตัวเอง เ พ ร า ะกลัวที่จะทำผิ ดหรือทำแล้วไม่ถูกใจผู้อื่น ทำให้เ ด็ กไม่กล้าคิด และไม่กล้าทดลอง ทำสิ่งใหม่ๆ ซึ่งอาจจะทำให้เขาเ สี ยโอกาส ที่จะเรียนรู้ว่า ตัวเองมีความสามารถด้านไหน ชอบหรือไม่ชอบทำอะไร และทำอะไรได้ดี แต่ก็ไม่ใช่ว่าจะพูด 3 คำนี้ไม่ได้เลย

คงต้องขึ้นอยู่กับสถานการณ์ด้วย เ พ ร า ะถ้าอยู่ในสถานการณ์ที่อั นต ร า ย หรือไม่เหมาะสม ก็สามารถพูดได้ ที่สำคัญก็คือควรมีการอธิบายให้เ ด็ กเข้าใจ ถึงเหตุผลว่าสิ่งนี้ทำไม่ได้เ พ ร า ะอะไร หรือถ้าเป็นสถานการณ์ปกติทั่วไป คุณพ่อคุณแม่ก็สามารถเปลี่ยนคำพูด จากการห้ า มเป็นการบอ ก สิ่งที่เ ด็ กควรทำให้ชัดเจน เช่นเดินจับมือแม่ไปด้วยกันนะคะ ห นูจะได้ไม่หลงแทนคำว่าอ ย่ าวิ่งไปไหนนะ หรือเก็บของใส่กล่องเบาๆนะคะ แทนคำว่าอ ย่ าโยนของแ ร งๆสิเป็นต้น

5.พูดเปรียบเทียบหรือประชดประชันเช่น

ไม่เห็นน่ารักเหมือนน้องคนนั้นเลยดูสิลูกคนอื่นเขา ยังทำได้เลย การที่คุณพ่อคุณแม่ ใช้คำพูดในลักษณะนี้ เ พ ร า ะอย ากผลักดันให้ลูก เกิดความพย าย าม ในการทำสิ่งต่างๆให้ดีขึ้น หรือเพื่อให้ลูกพัฒนาตัวเองมากขึ้น แต่รู้มั้ยว่าคำพูดเหล่านี้ กลับกล า ยเป็นการทำร้า ยจิตใจ

และทำให้เ ด็ กรู้สึกว่าตัวเองด้อยค่า ไม่มีความสามารถ ไม่เก่งหรือไม่ดีพอ เท่ากับเ ด็ กคนอื่น กล า ยเป็นเ ด็ กที่ไม่กล้าแสดงออ ก ข า ดความมั่นใจ และอาจทำให้เ ด็ กมีนิสัยขี้อิจฉา สร้างความเ ก ลี ย ดชังให้กับคนที่เ ด็ ก โดนเอาไปเปรียบเทียบ โดยไม่รู้ตัว ทำให้เ ด็ กลุกขึ้น มา ต่อต้าน บางคนก็อาจแสดงออ กด้วยความก้าวร้าวรุนแ ร ง และพย าย ามทำตัวเอง

ให้อยู่ด้านตรงกันข้าม กับที่คุณพ่อคุณแม่ ต้องการ ดังนั้นคุณพ่อคุณแม่ ควรทำความเข้าใจก่อนว่าลูกมีข้อ ดีอ ย่ างไร หรือมีความชอบ ความถนัดด้านไหน จากนั้นก็พย าย ามส่งเสริม สนับสนุนในสิ่งที่เขาทำ และควรแสดงความชื่นชม เพื่อให้เขาเกิดความภาคภูมิใจในตัวเอง และพัฒนาศักยภาพของตัวเอง

ไปในทางที่ถูกต้อง คุณพ่อคุณอาจจะเล่าว่า เ ด็ กคนอื่นหรือญาติพี่น้องในวัยเดียวกัน มีความสามารถหรือมีข้อ ดีอ ย่ างไร ในขณะเดียวกัน ก็ต้องบอ กให้ลูกมั่นใจว่า ตัวเอง ก็มีส่วนที่ดีหรือส่วนที่สามารถ พัฒนาให้ดีขึ้นได้ เช่นกัน เพื่อให้เ ด็ กมีความมั่นใจ และเชื่อว่า คนทุกคนสามารถพัฒนาได้ ไม่จำเป็นว่าเราจะต้องเก่งเหมือนใคร แต่เราสามารถเก่งในแบบของเราได้

6.ใช้คำพูดล้อเลียนหรือเลียนแบบคำที่เ ด็ กพูดไม่ชัด

บางครั้งผู้ใหญ่ก็ไม่ได้คิดว่า คำบางคำ เป็นการล้อเลียนเ ด็ ก เ พ ร า ะคิดว่า พูดกันเล่นๆสนุกๆและมองว่าเ ด็ กยังเล็ก คงไม่เข้าใจอะไรมาก แต่เมื่อเ ด็ กโตขึ้น มีสังคมที่กว้างขึ้น คำพูดเหล่านั้น จะทำให้เ ด็ กรู้สึกอายไม่มั่นใจในตัวเอง เ พ ร า ะหวาดกลัว ที่จะโดนล้อเลียน จากครอบครัว และผู้อื่นทำให้เ ด็ กไม่ชอบ

ในสิ่งที่ตัวเองเป็น จนอาจกล า ยเป็นปมในใจของเ ด็ กได้ คุณพ่อคุณแม่จึงควรพย าย ามพูด ให้เ ด็ กเห็นข้อ ดีของตัวเอง ภูมิใจในสิ่งที่ตัวเองมี หรือเป็นชี้ให้เห็นว่า แต่ละคน มีความแตกต่างกัน และไม่จำเป็นต้องยึดติดกับรูปลักษณ์ภายนอ กเสมอไป

7.สั่งลูกไม่ให้ร้องไห้

การสั่งห้ า มไม่ให้เ ด็ กร้องไห้ โดยเฉพาะเมื่อผู้ปกครองกำลังมีอารมณ์ด้วยแล้ว จะทำให้เ ด็ กรู้สึกกลัวมากขึ้น และไม่สามารถหยุดร้อง หรือจัดการกับอารมณ์ตัวเองได้ เ พ ร า ะรู้สึกว่าคุณพ่อคุณแม่ไม่เข้าใจในสิ่งที่เขากำลังเป็นทุกข์อยู่ สิ่งที่คุณพ่อคุณแม่ควรจะทำคือ ปล่อยให้เ ด็ กร้องไห้ เพื่อระบายความอัดอั้นตันใจก่อน

และค่อยๆบอ กลูกให้เข้าใจว่า เวลาที่เราเ สี ยใจ เราสามารถแสดงออ กได้ ซึ่งการร้องไห้ ก็ถือเป็นการแสดงออ กรูปแบบหนึ่ง ถ้าลูกหยุดร้องและสงบแล้ว เราค่อยมาคุยกันว่า เกิดอะไรขึ้น เพื่อให้เ ด็ กรู้ว่าคุณพ่อคุณแม่ เป็นห่วงและกำลังช่วยให้เขาเข้าใจ และหาวิธีจัดการกับอารมณ์ของตัวเอง

8.พูดเข้าข้างเมื่อลูกทำผิ ดเช่นลูกฉันไม่ผิ ดไหนใครว่าลูกฉัน

การพูดเช่นนี้ เป็นการสร้างนิสัยเอาแต่ใจ และไม่ยอมคนให้กับเ ด็ ก เป็นการต ามใจลูก ในทางที่ผิ ดหรือที่เรียกว่าพ่อแม่รังแกฉัน เ พ ร า ะทำให้เ ด็ กไม่รู้จักแยกแยะผิ ดชอบ ชั่ วดี และเมื่อโตขึ้น เ ด็ กก็จะรับไม่ได้ เมื่อถูกต่อว่า หรือตำหนิดังนั้น ถ้าพบว่าลูกทำผิ ดจริง อันดับแรกเลยคุณพ่อคุณแม่ ควรสอนให้เ ด็ ก รู้จักขอโ ท ษและยอมรับผิ ด ห้ า มออ กรับแทนลูกเด็ดข า ดและชี้ให้เห็นว่า อะไรถูกหรือผิ ด อะไรควรทำหรือไม่ควรทำ เ พ ร า ะอะไรและถ้าทำผิ ดแล้ว จะมีผลอ ย่ างไรต ามมา เพื่อให้เ ด็ กเข้าใจและปรับปรุงตัวเอง

นอ กจากจะสอนด้วยคำพูดแล้ว คุณพ่อคุณแม่เอง ก็ต้องทำตัวเป็นแบบอ ย่ างที่ดี ให้กับลูกๆด้วย เ พ ร า ะบางอ ย่ างก็ได้ผลมากกว่า การใช้คำพูดเพียงอ ย่ างเดียว เช่น ถ้าเราไม่อย ากให้เขาเล่นโทรศัพท์ ตัวเราเองก็ต้องพย าย ามอยู่ให้ห่างจากโทรศัพท์ หรือถ้าไม่อย ากให้ลูก พูดจาหย าบคาย ตัวเราเองและคนใกล้ชิด ก็ต้องไม่พูดเช่นกัน ที่สำคัญตั้งสติทุกครั้งก่อน ที่จะพูดอะไรกับลูก เ พ ร า ะทุกคำพูดของพ่อแม่มีผลกับจิตใจของลูก

ที่มา stand-smiling